Weetjes van Zwarte Piet om te delen
(10 ): Den Zwarten knecht.
Voordat de eerste tekening van Sinterklaas met Zwarte Piet verscheen, werd er ook al geschreven over de Zwarte knecht en werd hij hier en daar ook al gezien op huisbezoek.
In het boek ´De Horoskooptrekker´ van D. Hanegraaff uit 1805 staat een passage, waarin Karel in een schoorsteen kruipt om deze te reinigen en vast komt te zitten. Als Antje hem er aan zijn benen weer heeft uitgetrokken, verwelkomt zij hem met ´Ha, daar heb ik je, welkom, zwarte Piet!´ De naam Zwarte Piet is dus al veel ouder !!!
In 1836 schrijft de archivaris Laurens Philippe Charles van den Bergh voor het eerst over ''den zwarten knecht van St. Nikolaas''. In al deze gevallen gaat het om literaire of artistieke verbeelding.
De katholieke Amsterdamse schrijver en dichter Joseph Alberdingk Thijm (1820-1889) herinnerde zich in 1884 dat hij als 8-jarige bij een 'strooiavond' was geweest bij een Italiaans familielid van zijn moeder. De goedheiligman werd daar begeleid door Pieter-mê-knecht, een 'kroesharige neger' die cadeautjes uit zijn korf uitdeelde.
De Rotterdamse pastoor Bernard van Meurs (1835-1915) herinnerde zich uit zijn jeugd in Nijmegen eveneens een optreden van Pieter of Pieterbaas, de knecht van Sinterklaas, wiens komst werd aangekondigd met gerammel van kettingen. Ook had hij een roe bij zich.
Een boekje dat Alberdingk Thijm in 1850 bij wijze van St. Nicolaasgeschenk aan zijn collega Potgieter gaf, bevat een handgeschreven fictieve dialoog tussen St. Niklaas en een Pieter me knecht.
In 1850 bracht de Nederlandse onderwijzer Jan Schenkman een prentenboekje uit (Sint Nikolaas en zijn knecht), waarin de knecht staat afgebeeld als volwaardige helper/partner/vriend van Sinterklaas. De knecht zit zelfs ook op een paard en staat hoger afgebeeld dan Sint Nikolaas zelf. Dat was ook het streven van Schenkman, hij was een prominent lid van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen die tegen de slavernij waren.
In de herdruk die na het eerste boekje uitkwam, zien we dat de knecht ineens veranderd is in een Moor met mooie dure kleding aan die we nu nog steeds kennen van Zwarte Piet. Maar ook deze moor stond getekend als de helper/partner/vriend van Sint Nikolaas. Er wordt totaal niks anders getekend en/of geschreven. Dat wat een klein groepje er anders in zien of er van maken wat ze denken te zien, dat is toch echt hun eigen probleem.
Weetjes van Zwarte Piet om te delen
(10 ): Den Zwarten knecht.
Voordat de eerste tekening van Sinterklaas met Zwarte Piet verscheen, werd er ook al geschreven over de Zwarte knecht en werd hij hier en daar ook al gezien op huisbezoek.
In het boek ´De Horoskooptrekker´ van D. Hanegraaff uit 1805 staat een passage, waarin Karel in een schoorsteen kruipt om deze te reinigen en vast komt te zitten. Als Antje hem er aan zijn benen weer heeft uitgetrokken, verwelkomt zij hem met ´Ha, daar heb ik je, welkom, zwarte Piet!´ De naam Zwarte Piet is dus al veel ouder !!!
In 1836 schrijft de archivaris Laurens Philippe Charles van den Bergh voor het eerst over ''den zwarten knecht van St. Nikolaas''. In al deze gevallen gaat het om literaire of artistieke verbeelding.
De katholieke Amsterdamse schrijver en dichter Joseph Alberdingk Thijm (1820-1889) herinnerde zich in 1884 dat hij als 8-jarige bij een 'strooiavond' was geweest bij een Italiaans familielid van zijn moeder. De goedheiligman werd daar begeleid door Pieter-mê-knecht, een 'kroesharige neger' die cadeautjes uit zijn korf uitdeelde.
De Rotterdamse pastoor Bernard van Meurs (1835-1915) herinnerde zich uit zijn jeugd in Nijmegen eveneens een optreden van Pieter of Pieterbaas, de knecht van Sinterklaas, wiens komst werd aangekondigd met gerammel van kettingen. Ook had hij een roe bij zich.
Een boekje dat Alberdingk Thijm in 1850 bij wijze van St. Nicolaasgeschenk aan zijn collega Potgieter gaf, bevat een handgeschreven fictieve dialoog tussen St. Niklaas en een Pieter me knecht.
In 1850 bracht de Nederlandse onderwijzer Jan Schenkman een prentenboekje uit (Sint Nikolaas en zijn knecht), waarin de knecht staat afgebeeld als volwaardige helper/partner/vriend van Sinterklaas. De knecht zit zelfs ook op een paard en staat hoger afgebeeld dan Sint Nikolaas zelf. Dat was ook het streven van Schenkman, hij was een prominent lid van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen die tegen de slavernij waren.
In de herdruk die na het eerste boekje uitkwam, zien we dat de knecht ineens veranderd is in een Moor met mooie dure kleding aan die we nu nog steeds kennen van Zwarte Piet. Maar ook deze moor stond getekend als de helper/partner/vriend van Sint Nikolaas. Er wordt totaal niks anders getekend en/of geschreven. Dat wat een klein groepje er anders in zien of er van maken wat ze denken te zien, dat is toch echt hun eigen probleem.